Magja, nauka o siłach drzemiących w człowieku i ukrytych w przyrodzie, jakoteż umiejętność kierowania niemi i korzystania z nich. Dowolne i świadome panowanie nad żywiołami i ludźmi, świadome używanie sił przyrody i mocy duchowych jakoteż oddziaływanie zapomocą sugestji. Słowo magja, stojące także w pokrewieństwie z naszym możny (potężny), mogę oraz moc, niem. mögen (pochodzi z: ich mag) oraz Macht, asyryjskiem mah = moc, łac. magnus = wielki, silny, gr. mageia = wielka, perskiem mag = kapłan-mędrzec, pochodzi ze źródłosłowu sanskryckiego mah = moc, wielkość, wzniosłość i oznacza wielka, wzniosła nauka. Wiedza ta, będąca niegdyś królewską sztuką wtajemniczania, ma te same cele co religja i zmierza do tych samych ostatecznie celów, choć środkami nieco różnemi; jest częścią składową każdej religji, a był czas, kiedy obie stanowiły jedność. Poważaną i bardzo wysoko rozwiniętą była magja w Indjach, Chaldei, Egipcie, nie mniejszem znaczeniem cieszyła się u syryjczyków, fenicjan i arabów. Izraelici uważali Salomona za największego maga. W starożytnej Grecji odgrywała wielką rolę i wiązała się tam z filozofją, a neoplatończycy (około III w. po Chr.) wytworzyli niejako m. teurgiczną. W czasach zamierzchłych, gdy jeszcze m. była wzniosłą i szczytną, nie istniał podział magji na m. białą i czarną; dopiero starożytni i średniowieczni mistycy podzielili magję na trzy klasy: teurgję — magję białą, goecję czyli magję czarną oraz magję naturalną. Podział ten jest nieistotny, bo magja jest tylko jedna, a zależnie od intencji maga i od zastosowania sił przyrody i mocy duchowych, jest białą lub czarną. Człowiek o wysokim poziomie etycznym i władający temi siłami używa ich tylko dla dobra powszechnego (p. Magja biała); natomiast na drodze czarnej magji znajduje się człowiek z chwilą użycia sił magicznych w celach egoistycznych (p. Magja czarna). W magji ma się częstokroć do czynienia z siłami niejednokrotnie przewyższającemi siły człowieka, to też zajmować się winne nią tylko jednostki o bardzo wysokim poziomie etycznym, któryby je chronił od wykroczeń i nadużyć przy praktykach magicznych. Niebezpieczeństwo grozi tym, którzy nie czują się na siłach do oparcia się pokusie użycia zdolności duchowych dla celów materjalnych; albowiem egoizm i nienawiść prowadzi do magji czarnej, a tylko miłość boska do magji białej.

Oddziaływanie przez enwoltowanie i rezultaty sugestji (ujarzmianie woli osób drugich) należą do magji; uroczyste zebrania, pochody ze śpiewami lub muzyką, literatura i sztuka to również magja. Tajemnice m. strzeżone przez magów białych, a zachowane w nieskalanej czystości aż do naszych czasów, skryte również w pantaklach i symbolach, w obawie przed nadużyciem ich do czarnej magji, otoczone były pieczęcią milczenia i były wykładane jedynie osobom pewnym po długich przygotowaniach oraz odbyciu prób. Wtajemniczanie polegało nietylko na ustnej nauce, objaśnieniach symboli i pantakli, lecz też na rozbudzaniu sił i mocy duchowych pod przewodnictwem mistrza.

Ta wzniosła i wielka wiedza, która w średniowieczu zaczęła zatracać znajomość dróg, jakiemi można było dojść do wzniesienia duszy do wieczystego Dobra i Rzeczywistości, zaginęła dla większości; słowo m. pod wpływem realistycznych prądów nowożytnych i obecnego stanu kultury, zmieniało znaczenie i zostało utożsamiane z nic nie znaczącemi wyrazami (p. Magik). Dopiero przez „odkrycie” hipnotyzmu, znanego zresztą już w starożytności, jakoteż badania nadnormalnych objawów z duchowych i fizycznych dziedzin bytu wkroczyła nowoczesna wiedza na nowe drogi. Mimo rozlicznych badań nie udało się jednakowoż dotychczas ustalić w dziedzinie m. teorji zadawalającej w znaczeniu naukowem. Dopiero wtedy, gdy równocześnie z postępem nauki uszlachetnią się charaktery tych, co dążą do uzyskania magicznych sił, będzie magja prawdziwa — boska, nosicielką pochodni Religji powszechnej i Wiedzy integralnej.

Źródło: Słowniczek wiedzy duchowej, oprac. A. Espero, [w:] „Hejnał. Miesięcznik poświęcony wiedzy duchowej” 1936, R. 8, Z. 3, s. 115–116.

* hasło zacytowano bez zmian w stosunku do oryginału.

Słowa kluczowe: „Hejnał”, A. Espero, Słowniczek wiedzy duchowej