Jaźń ["Hejnał"]

 

Jaźń (od „ja”), wyraz wprowadzony do polskiego słownictwa filozoficznego przez B. Trentowskiego, oznacza w filozofji to, co jest punktem centralnym samowiedzy, czyli poczucia siebie samego jako istoty myślącej, czującej i niezmiennej w przeciwstawieniu do zmian świata zewnętrznego.

Jako określenie psychologiczne oznacza samopoczucie psychofizycznego jestestwa człowieka. Jaźni nie należy utożsamiać z indywidualnością cielesną, albowiem tkwi ona głębiej, stanowiąc idealne jądro naszej istoty.

W systemach metafizycznych kwestja istoty jaźni, t. j. podmiotu myślącego (subjekt) oraz jego stosunku do przedmiotu spostrzeganego (objekt) odegrała pierwszorzędną rolę. Prawie wszystkie systemy idealistyczne uważały jaźń za główną treść bytu.

 

Źródło: Słownik wiedzy duchowej, oprac. A. Espero, [w:] „Hejnał. Miesięcznik poświęcony wiedzy duchowej” 1934, R. 6, Z. 9, s. 285.

* hasło zacytowano bez zmian w stosunku do oryginału.

 

Słowa kluczowe: „Hejnał”, A. Espero, Słownik wiedzy duchowej