Dynamizator (dynamizer, dynomizer, biodynamometer, electroconcusser), jeden z wynalazków Alberta Abramsa (1863–1924). Miała to być medyczna maszyna diagnostyczna wykorzystująca reakcje ERA, czyli Elektroniczne Reakcje Abramsa (Electronic Reactions of Abrams). Instrument wykorzystywany w dziale alternatywnej medycyny stworzonej przez Abramsa – radionice. Wyglądem dynamizator przypominał odbiornik radiowy. Zależnie od metody badania, miał diagnozować choroby na podstawie kropli krwi lub badania pisma ręcznego. Z czasem Abrams zaczął twierdzić, że potrafi postawić diagnozy przy pomocy tego urządzenia, kontaktując się z pacjentem przez telefon (Abrams 1922: 305–307). Co ciekawe, poza takimi informacjami jak stan zdrowia, miał on również odczytywać cechy osobowości, a nawet wyznawaną przez badanego wiarę.

Przebieg badania kropli krwi. Zdjęcia przedstawiające Abramsa z tubką przyłożoną do czoła rozebranego do pasa człowieka, opukującego jego brzuch, prowadzą do konstatacji niepoinformowanego obserwatora, że ta osoba jest badanym pacjentem. Diagnostyka Abramsa działała jednak inaczej. Po pierwsze kropla krwi nie musiała być dopiero co pobrana od pacjenta, nie musiała być również w sposób specjalny przechowywana. Abrams badał krew przesłaną mu pocztą na kartce w kopercie. Pacjent w trakcie diagnozy mógł znajdować się wiele kilometrów od lekarza. Osoba wykorzystywana w trakcie badania pełniła rolę pewnego rodzaju medium – miała ona przejmować wibracje spolaryzowanej w dynamizatorze kropli krwi. Abrams, opukując brzuch medium, miał rzekomo być w stanie wykryć odpowiadające wibracji krwi strefy rezonansu lub otępienia (odgłosu przy opukiwaniu) na brzuchu medium, a te reakcje zaś informować miały o konkretnych chorobach nieobecnego pacjenta.

Koszty diagnozy. Abrams nie sprzedawał dynamizatorów, a jedynie je wypożyczał. Aby nauczyć się korzystać z urządzenia i wypożyczyć je, chętny musiał odbyć drogi kurs instruktażowy, a koszty samego wypożyczenia również były wysokie. Wypożyczenie sprzętu kosztowało mniej więcej tyle samo, co kurs, czyli ok. 200–250 dolarów, przy czym szacuje się, że kwota ta w 1918 r. miała wartość nabywczą ponad 3 000 dolarów dzisiaj. Wypożyczający musiał zobowiązać się do nieotwierania urządzenia, ponieważ miało to powodować natychmiastowe uszkodzenie delikatnego mechanizmu w środku. Wypożyczanie dynamizatorów było wielkim sukcesem finansowym Abramsa, a system wypożyczenia drogiego sprzętu zamiast jego sprzedaży powodował brak możliwości zbadania zawartości maszyn. Zostały one otwarte dopiero po śmierci Abramsa i okazały się oszustwem. Pomimo tego system Abramsa był rozwijany przez cały czas i wiele jego elementów można odnaleźć w dzisiejszej medycynie alternatywnej, np. w metodzie badań biorezonansem.

Innymi instrumentami stworzonymi przez Abramsa były maszyny służące rzekomo nie tylko do diagnozy, ale także do leczenia, zob. radioclast i oscilloclast.

Karolina Maria Hess

Literatura Abrams A., 1922, New Concepts in Diagnosis and Treatment: Physico-clinical Medicine, the Practical Application of the Electronic Theory in the Interpretation and Treatment of Disease; with an Appendix on New Scientific Facts, San Francisco; Albert Abrams and the „E.R.A.” cult, 1924, „The Britain Medical Journal”, Jan. 26, 1(3291), s. 164–165; Dynomizer, [w:] Dr. Albert Abrams. Medical Quack?,[06.05.2018] http://teamproject12.tripod.com/dyno.htm ; Pollack Ch. V. Jr., 1984, Electronic Therapeutics of Albert Abrams, M.D., „Pharmacy in History”, Vol. 26, No. 2, s. 109–113.

Słowa kluczowe: radionika, ERA, Albert Abrams, medycyna alternatywna, radioclast, oscilloclast, elektryczność, teoria elektronowa, medium, diagnostyka, medycyna w XIX w., biorezonans, Upton Sinclair, Dom cudów, teozofia, Polskie Towarzystwo Teozoficzne, historia teozofii w Polsce, Zakon Gwiazdy, Związek Jutrzenki, Jiddu Krishnamurti