Medialny, termin opisujący szczególne właściwości i uzdolnienia, jakimi odznacza się człowiek uważany za medium.

Medialność była definiowana jako zdolność niektórych ludzi do wywoływania niezwykłych, niewytłumaczalnych z naukowego punktu widzenia zjawisk (zob.: „Zagadnienia Metapsychiczne” 1925: 443.) Wyróżniano zatem „osobowości medialne”, obdarzone „właściwościami medialnymi”, „energią medialną”, czy też skłonne do popadania w „stany medialne”, podczas których występowały „objawy medialne”, a więc aporty, teleportacje, materializacje, pismo automatyczne, rysunki czy obrazy wykonywane w zmienionym stanie świadomości, itp. Jednak zjawiska te były wywoływane np. w śnie „mediumicznym”, czyli konkretnym stanie możliwym do zbadania. Z kolei wyizolowany dla celów badawczych objaw medialny, np. fragment ektoplazmy pobrany 20 lutego 1916 r. przez Piotra Lebiedzińskiego od Stanisławy Popielskiej, stawał się zjawiskiem mediumicznym. Inaczej mówiąc, to, co było uzewnętrznianiem się właściwości medium, było medialne, lecz gdy zaczynało ono podlegać procedurom badawczym, stawało się mediumiczne.

Takie rozróżnienie zgodne było z intencją Juliana Ochorowicza, twórcy pojęcia „mediumizm”. Pisze on np. w części drugiej Zjawisk mediumicznych o „objawach medialności” czy o „ręce medialnej” oddzielającej się od materialnej (Ochorowicz 1913a: 218, 281, 291), a w części czwartej o wrażliwości, która jest „podstawą medialności” (Ochorowicz 1913b: 107), czy też o leczeniu z histerii, które wbrew powszechnemu mniemaniu nie pociąga za sobą „zaniku medialności” (Ochorowicz 1913b: 135). Widać to także w przekładzie jego książki De la Suggestion mentale dokonanym przez Janinę Dembowską-Duninową, gdzie czterdzieści pięć lat po wprowadzeniu terminu „mediumizm” – wbrew dzisiejszym tendencjom – mówi się o „ideoplastii medialnej”, a także o właściwościach i zdolnościach medialnych czy nawet wartości medialnej, którą można zniszczyć przez nieodpowiednie podejście do medium (Ochorowicz 1937: XI, 127, 158, 178).

Anna Mikołejko

Literatura:  Ochorowicz J., 1913a, Zjawiska medyumiczne, cz. 2, Warszawa;  Ochorowicz J., 1913b, Zjawiska medyumiczne, cz. 4, Warszawa; Ochorowicz J., 1937, O sugestii myślowej, przeł. J. Dembowska-Duninowa, Kraków; „Zagadnienia Metapsychiczne”, 1925, nr 7/8, s. 443.

Słowa kluczowe: medialność, mediumiczny, medium