Pike Albert
Albert Pike, (ur. 29 grudnia 1809, zm. 2 kwietnia 1891) – amerykański prawnik, bohater wojny secesyjnej, dziennikarz, poeta i wolnomularz.
Urodzony w Bostonie 29 grudnia 1809 r. jako jedno z sześciorga dzieci Benjamina Pike’a i Sarah Andrew. Pomimo znajomości kilku języków oraz zdania egzaminów wstępnych na Harvard w wieku 16 lat, Pike nie dysponował wystarczającymi zasobami finansowymi, aby móc opłacić czesne. To zmusiło go do rezygnacji ze studiów. Zdecydował się wówczas rozpocząć pracę jako nauczyciel. Pike zajmował się również poezją, a w wieku 23 lat opublikował swój pierwszy wiersz pt. Hymns to the Gods. Jego poematy sukcesywnie ukazywały się w lokalnej prasie, a w 1834 r. pojawił się pierwszy tom pt. Prose Sketches and Poems Written in the Western Country. W 1833 r. Pike rozpoczął naukę prawa. Rok później otworzył swoją pierwszą praktykę oraz ożenił się z Mary Ann Hamilton, z którą doczekał się sześcorga, a według niektórych badaczy nawet jedenaściorga dzieci (Maddox 2020). Jako polityczny aktywista Pike dołączył do powstałej w 1849 r. Partii Nic Niewiedzących (ang. Know-Nothing Party), która popierała kontynuację niewolnictwa oraz występowała przeciwko obcokrajowcom i katolikom. Być może to właśnie ten epizod wpłynął na wysuwane później wobec niego oskarżenia o założenie Ku Klux Klanu (KKK), powstałej po wojnie secesyjnej rasistowskiej organizacji walczącej o utrzymanie supremacji białych w USA. Przynależność Pike’a do KKK wciąż pozostaje przedmiotem sporu, warto jednak dodać, że na dzień dzisiejszy brak jakichkolwiek dowodów potwierdzających tezę o członkostwie wolnomularza w owej organizacji (Urban 2001: 9). Wiadomo także, że sam Pike publicznie skrytykował partię za nominację na kandydata na prezydenta Millarda Fillmore’a, znanego ze swojego poparcia dla niewolnictwa podczas swojej poprzedniej prezydentury (Baker 2020).
Pike wspierał także i reprezentował sprawy rdzennej ludności amerykańskiej przed rządem – na początku wojny secesyjnej został mianowany przez Konfederację Komisarzem ds. Indian, spośród których zorganizował kilka pułków, które wzięły udział w walkach. Podczas wojny doszło do incydentu, w którym jego żołnierze oskalpowali swoich przeciwników. Doprowadziło to do sporu Pike’a z przełożonymi, a następnie jego rezygnacji ze stanowiska w armii i aresztowania. W 1865 r. Pike wystąpił o ułaskawienie, które uzyskał 23 kwietnia 1866 r. (Moneyhon 2020).
Pike miał 41 lat, gdy dołączył do Western Star Lodge Nr 2 w Little Rock, Ark w 1850 r. W ciągu najbliższych trzech lat zdobył dziesięć stopni wtajemniczenia w ramach rytu York, a dwadzieścia dziewięć stopni wedle rytu szkockiego osiągnął w 1853 r. z Albertem Gallatinem Mackeyem w Charleston. W 1859 r. został wybrany Suwerennym Wielkim Komandorem Południowej Jurysdykcji Rytu Szkockiego Dawnego i Uznanego dla USA i piastował tę pozycję aż do swojej śmierci. Poświęcił się także przygotowaniu nowej wersji masońskich rytuałów, które jednak nie powinny być mylone z jego najbardziej znanym tekstem opisującym moralny, religijny oraz filozoficzny system wolnomularstwa: Morals and Dogma of the Ancient and Accepted Scottish Rite of Freemasonry (1872) (Maddox 2020). Pike opublikował także wiele innych prac na temat masonerii, m. in.: Meaning of Masonry (Znaczenie wolnomularstwa), The Book of the Words (Księga słów) oraz The Point Within the Circle (Punkt w okręgu). Pod koniec swego życia nauczył się sanskrytu i przetłumaczył wiele tekstów napisanych w tym języku. Zmarł 2 kwietnia 1891 r. w Waszyngtonie, a jego masońscy bracia wznieśli w tym mieście w 1901 r. pomnik na jego cześć.
Jeszcze za swego życia Pike stał się jednym z głównych antybohaterów antymasońskich publikacji i teorii spiskowych, w których występował jako najwyższy kapłan nieistniejącej masonerii palladystycznej. Pierwotnym źródłem pomówień na temat lucyferiańskiej działalności Pike’a był Léo Taxil, autor licznych antymasońskich tekstów. Jak donosił na łamach Le Diable au XIXe siècle (pol. Diabeł w XIX wieku, 1895) fikcyjny doktor Bataille (a w rzeczywistości sam Taxil, skrywający się pod tym nom de plume), dzięki wsparciu szatańskich mocy Pike posiadał do swej dyspozycji Arcula Mystica – tajemniczy przyrząd umożliwiający międzymiastową komunikację między Charleston a Berlinem, Waszyngtonem oraz innymi miastami, a także osobistego demona, zamkniętego w klatce, który na jego żądanie ochoczo pełnił obowiązki posłańca (Introvigne 2010: 170). Pike miał także zdaniem Taxila spotykać się w każdy piątkowy wieczór o godzinie 15:00 z samym Szatanem (sic!), a zamieszkiwane przez niego Charleston w Karolinie Południowej było jakoby stolicą satanistów. W podziemiach owego „Rzymu Lucyferian” (Harvey 2006: 186) znajdować się miała także sekretna świątynia palladystów, zdobna złotem i szlachetnymi kamieniami. Prowadzone później dziennikarskie śledztwo, mające na celu odszukanie ukrytego miejsca kultu, nie przyniosło oczywiście pozytywnych rezultatów (Cegielski 2016: 50). Wkrótce także córka amerykańskiego prawnika, Lilian Pike, zaczęła bronić ojca przed zniesławieniem.
Ostatecznie, w 1897 r. sam Taxil publicznie przyznał się do zmyślenia całej historii. Jej echa odnajdziemy w publikacjach polskich autorów. O Pike’u, jako przywódcy masońskich satanistów wspomina chociażby Feliksa Eger:
Mała próbka wstrętnych tych określeń wystarcza; ktoby zaś chciał dokładniej się przekonać o przerażającej niemoralności zasad, podawanych przy wykładaniu niektórych stopni, niech zajrzy do dzieła: S e p h a r H' D e b a r i m, w którem Albert Picke (sic! – K. R.), najgłówniejszy Mistrz Mas. ogólnej, zwany jej papieżem, ogłosił prawa moralne mas. i wyjaśnienie wszystkich nazw, używanych w różnych stopniach obrządku szkockiego dawnego i przyjętego (…) (Eger 1908: 85).
W powyższym fragmencie Eger odnosi się do napisanej przez Pike’a The Book of the Words (pol. Księga Słów, 1874), tłumaczącej etymologię masońskich rytuałów (Pike 2010).
Warto zauważyć, iż wątek Pike’a i jego roli w lucyferiańskim kulcie kontynuuje także wiele nowoczesnych teorii spiskowych. Ich autorzy, opierając się na wyznaniach William Guya Carra, byłego kanadyjskiego oficera marynarki wojennej, uznają Pike’a za autora rzekomego planu III wojen światowych. Koronny dowód w sprawie stanowić ma cytowany przez Carra na kartach Satan, Prince of this World (1866) list Pike’a do Giuseppe Mazziniego, z dn. 15.08.1871 r., zawierający opis owych planów. List miał się znajdować wśród zasobów British Museum Library, jednak, jak ostatecznie przyznał sam Carr w jednym z przypisów, muzeum oficjalnie zaprzeczyło, jakoby było w jego posiadaniu (Carr 1966: 22).
Katarzyna Rosiak
Literatura: Baker W. D., Know-Nothing Party, aka: American Party [hasło], Encyclopedia of Arkansas, https://encyclopediaofarkansas.net/entries/know-nothing-party-597/ (dostęp 25.11.2020); Carr W. G., 1866, Satan, prince of this world, Cincinnati, Philadelphia; Cegielski T., 2016, Od papieskiej bulli do tabloidu. Krótki zarys dziejów antymasonizmu, „Hermaion”, t. 4; Eger F., 1908, Żydzi i Masoni we wspólnej pracy, Warszawa; Harvey D. A., 2006, Lucifer in the City of Light: The Palladium Hoax and „Diabolical Causality” in Fin de Siècle France, „Magic, Ritual, and Witchcraft”, t. 1, nr 2; Introvigne M., 2010, Satanism: A Social History, Brill, Leiden, Boston, t. 21; Maddox B., Who is Albert Pike?, From Section 12 of the Southern Baptist’s Convention, A Study on Freemasonry, https://freemasonry.bcy.ca/biography/pike_a/albert_pike_bio.html (dostęp 25.11.2020); Moneyhon C. H., Albert Pike (1809–1891) [hasło], Encyclopedia of Arkansas, https://encyclopediaofarkansas.net/entries/albert-pike-1737/ (dostęp 25.11.2020); Pike A., 2010, The Book of the Words, Kessinger Publishing 2010; Urban H. B., 2001, The Adornment of Silence. Secrecy and Symbolic Power in American Freemasonry, „Journal of Religion & Society”, t. 3.
Słowa kluczowe: Pike, satanizm, Taxil, antymasonizm, wolnomularstwo, ryt szkocki dawny i uznany, palladyzm, masoneria