Teozoficzne Towarzystwo w Polsce [GLEIC]

 

Teozoficzne Towarzystwo w Polsce istniało przed wojną światową pod nazwą „Warszawskie Tow. Teozoficzne”, jako koło organizacyjnie zależne od Rosyjskiego Tow. Teozoficznego z siedzibą w Peters­burgu. Założycielem tego koła i prezesem był artysta-malarz Kazi­mierz Stabrowski aż do roku 1913, kiedy wraz z drem Rudolfem Stei­nerem wystąpił z Tow. Teozoficznego. Po jego wystąpieniu koło poszło w rozsypkę. Na nowo zapoczątkowany został ruch teozoficzny w odrodzonej Polsce w r. 1919 z inicjatywy W a n d y  D y n o w s k i e j, I r e n y  B r z o s t o w s k i e j  i H e n r y k a  M ü n c h a.*) Powstają ogniska w Warszawie, Wilnie i Krakowie, wzrasta liczba członków, a w roku 1921 przedstawiciele polskich teozofów są owa­cyjnie witani na pierwszym, po wojnie światowej, wszechświatowym kongresie teozoficznym w Paryżu. Wkrótce powstaje pismo „Prze­gląd Teozoficzny”, powstają nowe ogniska, a w roku 1923 zostaje ukonstytuowane autonomiczne „Polskie Towarzystwo Teozoficzne”, jako pełnoprawna sekcja Wszechświatowego Tow. Teozoficznego w Adyarze, otrzymując z rąk wiceprezesa tegoż towarzystwa, C. Jinarajadasy, swój dyplom. W roku 1927 Polskie Tow. Teozoficzne wraz z całem Tow. Teozof. przechodzi pewien przełom, trwający parę lat. Kilku aktywnych członków odchodzi i staje się bliskimi współpracownikami Krishnamurti’ego, zwija się dotychczasowa wspólnota, a na jej miejsce powstaje druga, mniejsza. Towarzystwo walczy z różnego rodzaju trudnościami. W tym czasie gości u siebie przez kilka dni w Warszawie Annie Besant. Wiele zawdzięcza rów­nież odwiedzinom najtęższych pracowników teozofji, dra Arundale, Wedgwooda i C. W. Leadbeatera. Po kilkuletniem szukaniu nowych dróg, wchodzi od 1933 roku w nowy okres twórczej i świadomej pracy.

 

*) W r. 1929 wystąpił z P. T. T. i pokrewnych organizacyj, a obecnie reprezentuje w Polsce kierunek Alice A. Bailey.

 

 

Źródło: Gleic Alojzy Krzysztof, 1936, Glossarjusz okultyzmu z przedmową Józefa Świtkowskiego, Kraków, Bibljoteka „Lotosu” nr 3, s. 80–81.

* hasło zacytowano bez zmian w stosunku do oryginału.  

 

Słowa kluczowe: Glossarjusz okultyzmu, Gleic