"Glossarjusz okultyzmu"

 

Glossarjusz okultyzmu, Alojzy Krzysztof Gleic, Biblioteka „Lotosu” nr 3, nakładem miesięcznika „Lotos”, drukarnia P. Mitręgi w Cieszynie, Kraków 1936, s. 88, przedmowę napisał oraz  publikację przejrzał i uzupełnił Józef Świtkowski (18761942). Wersja zdigitalizowana dostępna jest w Cyfrowej Bibliotece Narodowej (dostęp ograniczony ze względu na prawa autorskie). Glossarjusz okultyzmu jest pierwszą w polskiej literaturze ezoterycznej próbą zebrania i systematycznego przedstawienia najważniejszych dla tej dziedziny idei, terminów, postaci. Publikacja obejmuje 900 haseł dotyczących m. in. alchemii, antropozofii, astrologii, buddyzmu, chiromancji, hermetyzmu, homeopatii, islamu,  jogi, judaizmu, kabały, magii, mesmeryzmu, medycyny okultystycznej, mistycyzmu, okultyzmu, parapsychologii, różokrzyża, teozofii, wolnomularstwa i wróżbiarstwa. Glossarjusz okultyzmu odnotowuje także postaci oraz terminy z zakresu teologii, filozofii, fizyki, astronomii, medycyny, literatury czy sztuki, choć informacje zawarte w tych hasłach mają wyraźnie teozoficzny charakter. W publikacji zostali uwzględnieni wszyscy najbardziej znani polscy ezoterycy okresu międzywojennego. Znaleźli się tam m. in.: Karol Chobot, Kazimierz Chodkiewicz, Punar Bhava (Czesław Czyński), Maria Florkowa, Mieczysław Genjusz, Jan Hadyna, Józef Jankowski, Piotr Lebiedziński, Julian Ochorowicz, Stefan Ossowiecki, Agnieszka Pilchowa, Andrzej Podżorski,  Eugeniusz Polończyk, Franciszek Prengel, Kazimierz Stabrowski, Ludwik Szczepański, Prosper Szmurło, Maria Helena Szpyrkówna, Józef Świtkowski. W zamierzeniu autora oraz zgodnie z zapowiedziami Świtkowskiego publikacja miała być „pierwszym zaczątkiem, który kiedyś w przyszłości w dalszych wydaniach ma stać się pierwszą polską encyklopedją okultyzmu”. Materiał do leksykonu czerpał autor ze źródeł zastanych, korzystał też z bezpośrednich relacji polskich ezoteryków. Glossarjusz został odnotowany w „Nowej książce”, 1936, z. 2, s. 95 (on line: http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=72164).

 

Agata Świerzowska

Literatura: Linert A., 2015, Świecki brat Trzeciego Zakonu św. Franciszka Alojzy Krzysztof Gleic (18971950), Katowice.    

Słowa kluczowe: Gleic, Świtkowski, okultyzm, polska literatura ezoteryczna