Tajemnice Mazdaznanu, dr E. P. [Eugeniusz Polończyk], wydawca: dr Polończyk, Warszawa; drukarnia „Fortuna” R. Kostuchowej w Krakowie; Kraków 1933; 27 stron. Publikacja ma charakter demaskatorski – ukazuje, jak twierdzi autor, prawdziwy, ale starannie ukrywany charakter i cel działalności grup Mazdaznanu, a także rzeczywiste zamierzenia i sposoby działania założyciela ruchu – Otto Hanischa. Autor podkreśla, że broszura zawiera opublikowaną niemal bez zmian relację jego pacjenta, który „zgłosił się […] z objawami zupełnego wyczerpania oraz rozpaczy i wyznał, że jeżeliby nie znalazł pomocy i ratunku — musiałby sobie życie odebrać”. Czując się zobowiązanym do przestrzeżenia narodu przed „niewidzialnym, nieuchwytnym, straszliwym i najnikczemniejszym wrogiem ludzkości”, autor zdecydował się wydać drukiem informacje przekazane przez pacjenta (Polończyk 1933: 3). W swojej broszurze Polończyk twierdzi, że pod pozorami krzewienia wegetarianizmu, higieny ciała, ćwiczeń oddechowych, śpiewu, wspólnych uczt (agapa) oraz związanej z nimi idei odnowy ludzkości i powrotu do stanu rajskiego, które mają wywodzić się z tradycji starożytnej Persji, skrywa się „sekta seksualnie perwersyjna, fanatyczna, rozporządzająca siłami i faktami, nieznanemi ani wiedzy oficjalnej, ani ustawodawstwu. Jest to system opętywania ludzi, system zabiegów i metod tajnych, który podatne do tego jednostki przetwarza, budząc w nich i rozwijając chorobliwe właściwości” (Polończyk 1933: 6). Propagowana przez Mazdaznan regeneracja polega, zdaniem Polończyka, na nieustannym „tresowaniu i przeorganizowywaniu” organów płciowych (Polończyk 1933: 12), co ma prowadzić do wyniszczenia fizycznego i psychicznego członków grupy. Autor broszury utrzymuje, że propagowana w ramach ruchu dyscyplina (w szczególności praktyki oddechowe) obejmująca całość życia adepta umożliwia „szajce Hanischa” przejęcie nad nimi pełnej kontroli. Sam Hanisch został ukazany jako osoba wynaturzona, „potwór” (Polończyk 1933: 12) znajdujący przyjemność w zadawaniu cierpienia innym ludziom. Autor twierdzi, że inicjator ruchu Mazdaznanu to „jednostka o olbrzymich siłach sugestywnych i opętańczych” (Polończyk 1933: 6), która ma zdolność wypromieniowywania z ciała rodzaju subtelnej materii, przy pomocy której może dowolnie wpływać na innych ludzi – kierować ich działaniem, procesami fizjologicznymi, a także myślami. Broszurę kończy apel Polończyka skierowany do „władz krajów Europy” o ochronę przez „zbrodniarzami”. Autor wyraża także nadzieję, że każdy z czytelników broszury „na wzmiankę o wyrazie: Hanisch albo Mazdaznan – wzdrygnie się z gniewu, wstrętu i oburzenia” (Polończyk 1933: 26, 27). Spis treści: Na czem polega zasada Mazdaznanu/ Zmiany w procesach fizjologicznych i działanie na odległość/ Zmiany w życiu psychicznem/ Tryb życia wyznawców czynnych Mazdaznanu i środki przez nich stosowane/ Zabiegi specjalne/ Żywienie się specjalne/ Sztuczne choroby/ Tortury/ Nagroda za cierpienie/ Etyka Mazdaznan. Obrzędy. Wnioski.

Agata Świerzowska

Literatura: Polończyk E., 1933, Tajemnice Mazdaznanu, Kraków; dostępna w Cyfrowej Bibliotece Narodowej: https://polona.pl/item/tajemnice-mazdaznanu,MzQ2MTkzODA/0/#info:metadata (dostęp: 23.05.2018).

Słowa kluczowe: Hanisch, Mazdaznan, Polończyk, ćwiczenia oddechowe