Helena Halina Staromiejska, (26.02.1902–4.08.1993), polska antropozofka, urodzona we Lwowie, wychowała się w Drochobyczu. Jej ojciec był dyrektorem polskiego gimnazjum. Po wybuchu I wojny światowej rodzina Staromiejskiej przeniosła się do Pragi, by w 1916 r. wrócić do ojczyzny. W 1917 r., po śmierci męża, matka Staromiejskiej założyła prywatne gimnazjum we Lwowie. Helena Staromiejska zdała egzamin dojrzałości w 1921 r., a następnie rozpoczęła naukę w Szkole Przemysłu Artystycznego w Krakowie, gdzie była studentką prof. Karola Homolacsa, dzięki któremu rozpoczęła działalność antropozoficzną w prowadzonym przez niego studenckim kole antropozoficznym. W 1923 r. jeszcze jako studentka, artystka zdobyła II nagrodę w konkursie na inicjały dla wydawnictw Muzeum Przemysłowego w Krakowie („Przemysł-Rzemiosło-Sztuka” 1923: 46). W 1924 r. w Krakowie Staromiejska uzyskała absolutorium. W latach 1924–1926 uczęszczała na Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie. Tam zdobyła prawa do państwowego egzaminu nauczycielskiego. Egzamin ten zdała w 1931 r. na Uniwersytecie Warszawskim. W Wilnie prowadziła zajęcia z rysunku, kostiumologii, kompozycji haftu i in. przedmiotów. Tam także rozwijała swoją działalność malarską. Wokół artystki utworzyło się w Wilnie koło zwolenników antropozofii. Pracę dydaktyczną oraz aktywność antropozoficzną Staromiejskiej przerwał wybuch II wojny światowej, w czasie której stała się członkinią Armii Krajowej. Od 1942 r. działała w AK-owskiej partyzantce. W 1944 r. została aresztowana i wywieziona do sowieckiego obozu nad Morzem Białym. Po czteroletnim wyroku wróciła do Polski i zamieszkała u siostry, która przeniosła się ze Lwowa do Wrocławia. Po okresie rekonwalescencji Staromiejska rozpoczęła pracę konserwatora w Muzeum Biskupim we Wrocławiu. Do jej obowiązków należała restauracja zniszczonych w czasie wojny dzieł malarskich, m. in. tryptyku z ołtarza głównego katedry wrocławskiej. Od 1952 r. pracowała w Bibliotece Narodowej „Ossolineum” w dziale starodruków. W 1962 r. zakończyła działalność zawodową. Zaraz po przyjeździe do Wrocławia, jeszcze w 1948 r. Staromiejska założyła nieformalne koło antropozoficzne, które istniało do lat 70-tych. Utrzymywała kontakty z antropozofiami z Europy Zachodniej, szczególnie bliskie kontakty łączyły ją z Rudolfem Bartschem.

Katarzyna Arciszewska

Literatura: Bessert G., Helena-Halina Staromiejska, „Goetheanum Nachrichten”, 4.09.1994; „Przemysł-Rzemiosło-Sztuka. Organ Miejskiego Muzeum Przemysłowego im. dra A. Barnieckiego w Krakowie”, 1923, R. II, nr 4. 

Słowa kluczowe: Karol Homolacs, antropozofia, Kraków, Lwów, Wilno, Wrocław