Żydomasoneria, pejoratywne (negatywne) określenie wolnomularstwa jako rzekomej ekspozytury „żydostwa”, zorganizowanego w tajnych, międzynarodowych strukturach. Pojawiało się w okresach wzmożonych kampanii antysemickich w niektórych krajach europejskich – począwszy od drugiej połowy XIX w. Na ziemiach polskich, szczególnie w zaborze rosyjskim kampanie tego rodzaju inspirowane były i wykorzystywane przez carską tajną policję (tzw. ochranę), która rozpowszechniała fałszywy dokument zat. Protokoły Mędrców Syjonu, wiążący nieistniejącą w rzeczywistości organizację żydowską z masonerią.  Określenie weszło na trwałe do antysemickiej publicystyki II Rzeczypospolitej, i niestety, także współczesnej nam III RP.

Tadeusz Cegielski

Literatura: zob. [w:] Masoneria.

Słowa kluczowe: masoneria, wolnomularstwo, loża, wolnomularskie wtajemniczenie