Izabela Trzcińska

Izabela Trzcińska, religioznawca, historyk idei, antropolog kultury. W latach 1989-2013 zatrudniona w Instytucie Religioznawstwa, gdzie pełniła również funkcję kierownika Zakładu Historii Chrześcijaństwa (2012-2013). W latach 2013 - 2016 roku pracowała w Katedrze Porównawczych Studiów Cywilizacji UJ. Od 1 października 2016 roku profesor AGH w Krakowie na Wydziale Humanistycznym. Prowadzi zajęcia z tradycji prawosławnej, mitów w kulturze popularnej, znaczeń gnozy, idei ezoterycznych w świecie Zachodu, koncepcji wyobraźni, a także antropologii komunikacji i kultury wizualnej. Współpracowała z Telewizją Ekumeniczną TVP 2, biorąc udział w realizacji kilkunastu filmów poświęconych tematyce prawosławnej tradycji i sztuce w reżyserii Jerzego Lubacha i przy współudziale ks. Henryka Paprockiego (1999-2009). Prezes Polskiego Stowarzyszenia Badań nad Zachodnim Ezoteryzmem. Członek Laboratorium Niedogmatycznej Duchowości i Polish Bateson Research Group. W grancie Kultura polska wobec zachodniej filozofii ezoterycznej w latach 1890-1939 kierownik sekcji „Teozofia”.  

Prowadzi badania nad mitem w kulturze zachodniej, a także alternatywnymi tradycjami w kulturze i nową duchowością. Szczególnie interesuje się polską ezoteryką i jej wpływem na rozwój kultury.

 

Ważniejsze publikacje:

Monografie

Światło i obłok. Z badań nad bizantyńską ikonografia Przemienienia, Kraków 1999

Logos, mit i ratio. Wybrane koncepcje racjonalności od XV do XVII wieku,  Kraków 2011

O duchowości inaczej. Coaching w perspektywie przemian kultury współczesnej, Polish Journal of Arts and Culture, MONOGRAFIE II, Kraków 2013

 

Redakcje naukowe:

Religia – system – ewolucja, Kraków 2006 (red. i wprowadzenie, s 7-8)

Tajemnica czasu i religie, Kraków 2005 (red. i wstęp, s. 7-9)

Światło Czas Transcendencja, Kraków 2007 (red. i wprowadzenie, s.7-11)

R. Burton, Religijna melancholia, seria Thesaurus, Kraków 2010 (red. i wstęp, s. VII-VIII)

Światło i ciemność, t. VII, Polskie Studia Ezoteryczne. Konteksty, red. I. Trzcińska, M. Rzeczycka, Gdańsk 2015

Esoteric Studies. Polish Contributions, red. A. Świerzowska, I. Trzcińska, K. M. Hess, “The Polish Journal of the Arts and Culture” 13 (1/2015)

Mythologies of popular culture, red. I.  Trzcińska, K. Bajka, “The Polish Journal of the Arts and Culture” 15 (3/2015)

Studia ezoteryczne. Wątki polskie, red. I. Trzcińska, A. Świerzowska, K. M. Hess, Kraków 2015

 

Artykuły:          

Wizja człowieka we wschodnim chrześcijaństwie, A. Wierciński (red.) „Miscellanea Philosophica”, Kielce 1998, s. 89-128.

O duszy ludzkiej czyli niektóre aspekty antropologii w „Homiliach duchowych” Pseudo-Makarego, „Studia Religiologica” 32 (1999), s. 85-99.

Psychoterapia i zbawienie, „Sztuka leczenia. Towarzystwo edukacji psychosomatycznej” 4 (1999), s. 91-95.

Absolut i Anthropos, „Studia Religiologica” 33 (2000), s. 25-39.

Chrystus był Azjatą, „Więź”, lipiec 2000, s. 57-66.

Gnostycka wizja Boga, [w:] Oblicza gnozy, E. Przybył (red.), Kraków 2000, s. 23-33.

Czas ikony, [w:] Ikona Jerzego Nowosielskiego. Tryumf ortodoksji, Kraków-Białystok 2001, s. 11-33.

Manicheizm i kataryzm – dwie religie, dwa światy, dwa języki, [w:] Ostatnie przed wielkim milczeniem. Język i religia, E. Przybył (red.), Kraków 2001, s. 267-279.

O gnozie potrzebnej do zbawienia. Kilka uwag na temat kabalistycznej i wschodniochrześcijańskiej wizji Boga i człowieka [w:] The Peculiarity of Man, A. Wierciński (red.), Warszawa-Kielce 2002, vol. 7, s. 587-605.

Piękno w myśli wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej [w:] „The Peculiarity of Man”, A. Wierciński (red.), Warszawa-Kielce 2003, vol. 7, s. 193-201.

Religion, Sacrum and Time, [w:] Między drzewem życia a drzewem poznania. Księga ku czci Profesora Andrzeja Wiercińskiego, M. S. Ziółkowski, A. Sołtysiak, (red.), Warszawa-Kielce 2003, s. 271-276).

Kosmos i chaos w tradycji prawosławnej [w:] The Peculiarity of Man, A. Wierciński (red.), Warszawa-Kielce 2003, vol. 8, s.127-133.

Ikona i współczesność, [w:] Nadprzyrodzone, E. Przybył (red.), Kraków 2003, s. 185-191.

Gnoza i mit, "Studia Religiologica" 38 (2005), s.119-130.

Prawosławie. O trudnej etyce czasów ostatecznych [w:] Wartości etyczne w różnych tradycjach religijnych, M. Kudelska (red.), Kraków 2005, s. 45-60.

Idea duszy w neoplatonizmie florenckim na przykładzie koncepcji Marsilia Ficina [w:]Portolana. Studia Mediterranea, vol. 2, Religie świata śródziemnomorskiego, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2006, s. 223-232.

Bractwo Różkorzyżowe. Między mitem i utopią, "Obóz" 45-46 (2006), s. 97-110.

Koncepcja Logosu w Poimandresie, "Studia Religiologica" 39 (2006), s. 141-156.

Nowa Gnoza [w:] http://www.filozoficznie.pl (jesień 2006).

Sztuka Kabały według Johannesa Reuchlina [w:] Religia - System - Ewolucja, I. Trzcińska (red.), Kraków 2006, s.107-120.

Jung i nowa gnoza [w:] Między świadomością i nieświadomością. Współczesność w perspektywie psychologii głębi, K. Węgłowska-Rzepa, D. Fredericksen (red.), Warszawa 2007, s. 67-82.

Lux in tenebris. Czas i światło w nowożytnej kosmologii [w:] Światło Czas Transcendencja, I. Trzcińska (red.), Kraków 2007, s. 141-176.

Ogrody Bizancjum [w:] Ogrody – zwierciadła kultury. Zachód, L. Sosnowski, A.I. Wójcik (red.), Kraków 2008, s. 129-156.

W poszukiwaniu paradygmatów: obraz świata i boski wzorzec (In Search of Paradigms: the Image of the World and its Divine Pattern), [w:] Kosmologia. Obraz świata w nowożytności, A. Olszewska (red.), Kraków 2009, s. 11-27.

Uniwersum melancholii, czyli świat według Roberta Burtona [w:] R. Burton, Religijna melancholia, tłum. A. Zasuń, Kraków 2010, s. IX-XXVI.

Odkrywanie Golema. Kilka uwag na temat pewnego gnostyckiego mitu, [w:] B. Sienkiewicz, M. Dobkowski, A. Jocz, Gnoza, gnostycyzm, literatura, Kraków 2012, s. 111-123

Obraz, mapa i hybryda. Kulturowe aspekty przedstawiania świata, „The Polish Journal of The Arts and Culture” 8 (5/2013). 

Mit i narracja, w: „Przegląd Religioznawczy”, 2013, nr 1 (247), s. 127-139

O epoce renesansu w perspektywie filozofii kultury, Filozofia kultury, red. P. Mróz, t. 1, “The Polish Journal of the Arts and Culture”, Kraków 2014, s. 157-167 

Wyobrażenie Innego w procesie symbolizacji, „Pecularity of Man”, nr 20, 2014, s. 385-396

Opowieść o ciemności. Przestrzeń inicjacji w literaturze fantastycznej, w:  Ciemność i Światło, red. K. Rutecka, K. Arciszewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2015, t. 6, s. 39-53

Polish Interpretations of the Theosophical Concept of Evolution, w: “The Polish Journal of the Arts and Culture” 13 (1/2015), Esoteric Studies. Polish Contributions, red. I. Trzcińska, A. Świerzowska, K. M. Hess, s. 173-190

Pamięć i kultura w Aleksjadzie Anny Komneny, w: Filozofia kultur Wschodu, red. P. Mróz, M. Ruchel, A. I. Wójcik, Libron, Kraków 2015, s. 137-153 

The Boundaries of Mythology. An Introduction to the Research, “The Polish Journal of the Arts and Culture” 15 (3/2015), Mythologies of popular culture, red. I.  Trzcińska, K. Bajka, s. 143-154

„Staję się rodzajem mitu”. Teozoficzne wątki w biografii Wandy Dynowskiej, w: Studia ezoteryczne. Wątki polskie, red. I. Trzcińska, A. Świerzowska, K. M. Hess, Kraków 2015

Esoteric Themes in the Artistic Works of Janina Kraupe, “Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions” 19, no. 4 (may 2016), s. 80-101

Gregory Bateson i nowa duchowość, w: Humanistyczne wyzwania ekologii umysłu: Gregory Bateson w Polsce. The Challenge for Humanities: the Ecology of Mind. Gregory Bateson in Poland, red. M. Jaworska- Witkowska, L. Witkowski, Warszawa 2016, s. 422-454