„Dziwy Życia. Dwutygodnik ilustrowany poświęcony badaniom mało znanych zjawisk przyrody z dziedziny psychologii (somnambulizm, mediumizm, telepatia, jasnowidzenie, magnetyzm)”, tytuł alternatywny: „Dziwy Życia. Dwutygodnik ilustrowany poświęcony badaniom spirytyzmu (mediumizmu), jasnowidzenia, telepatii, somnambulizmu, magnetyzmu i w ogóle mało znanych zjawisk przyrody z dziedziny psychologii”. Pismo ukazywało się od 1 kwietnia 1902 do 1 listopada 1907 (w niektórych numerach znajduje się podwójne datowanie – według kalendarza juliańskiego i gregoriańskiego). W sumie wydano 130 numerów. Redaktorem i wydawcą dwutygodnika był Witold Chłopicki. Redakcja mieściła się w Warszawie (początkowo Wilcza 30, a następnie Świętokrzyska 5). Druk powierzono Drukarni Leopold Szyller i Syn (Warszawa, Nowy Świat 26), Drukarni K. Nawrockiego (Warszawa, Świętokrzyska 5) i Drukarni K. Trębińskiego (Warszawa, Senatorska 8).

Idea pisma została zaprezentowana w numerze pierwszym. Redaktorzy pisali: „Dziś wre praca na dwóch terenach jednocześnie: na gruncie filozofii i psychologii traktują się najważniejsze zagadnienia życia i ducha, które mogą i muszą doprowadzić do przeobrażenia najważniejszych pojęć, rozgraniczających życie umysłowe i ogół zjawisk fizycznych, dotyczących wzajemnego stosunku zjawiskowości umysłowej do zjawiskowości fizycznej, – odnoszących się do wzajemnego stosunku „ducha” i „materii”, dziedzin, dziś jeszcze, niekiedy uważanych, jako światy odrębne, a nawet niezależne. Szczególną uwagę zwrócimy na drugi teren badań, gdzie praca odbywa się niemniej gorliwa, mozolna, cierpliwa, nieraz z prawdziwym poświęceniem się prowadzona. Mamy na myśli mistykę współczesną. […] Materiał mistyczny jest bogaty, powszechny i stale gromadzi się, dnia każdego; jedni miewają sny, które prędzej czy później się sprawdzają, inni halucynacje niezwykłe, inni ekierką, trójkątem, spodkiem, stolikiem, psychografią etc., otrzymują wieści rzeczowej wartości i wysokiej doniosłości; inni robią spostrzeżenia w zakresie przesyłania myśli etc. Brakuje tylko terenu wspólnego, na którym ten materiał mógłby się zbliżyć, ulec zestawieniu i próbom oceny i klasyfikacji. […] Zadanie to na siebie bierze Redakcja pisma «Dziwy Życia». Dać czytelnikom wzorowy materiał jako przykład, jak podobne grupowanie i klasyfikację prowadzą inni, mający już pewną rutynę. Dać czytelnikom możność składania swego własnego materiału, przypadkowo lub na drodze umyślnych badań zebranego, zainteresować ogół sprawą badań mistycznych, gdyż postęp badań w tej dziedzinie w głównej mierze zależy od współdziałania najliczniejszych towarzystw” (Słowo wstępne, „Dziwy Życia” 1902, nr 1, s. 1–4).

Czasopismo poświęcone było spirytyzmowi oraz badaniom zjawisk parapsychicznych. Publikowane w nim teksty obejmowały swoim zakresem historię mediumizmu, opis seansów spirytystycznych, telepatię, rabdomancję, opisy przeprowadzanych doświadczeń oraz posiedzeń. Prezentowane materiały miały w większości charakter obszernych opracowań. W związku z tym były dzielone na części i drukowane w kilku numerach.

W „Dziwach Życia” publikowane były również teksty o charakterze sprawozdawczym, będące obrazem działalności spirytualistów. Znaleźć w nim można było także ogłoszenia. Niektóre z nich dotyczyły ukazujących się na rynku czasopism, np. „Słowа”, „Tygodnikа Warszawskiегп”, ale również Wypożyczalni Dzieł Spirytystycznych (mieściła się ona w siedzibie redakcji pisma i oferowała opracowania w języku francuskim, polskim, rosyjskim).

Numery czasopisma dostępne są w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, Bibliotece Narodowej oraz Bibliotece Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Urszula Patocka-Sigłowy

Literatura: Słowo wstępne, 1902, „Dziwy Życia”, nr 1, s. 1–4.

Słowa kluczowe: spirytyzm, mediumizm, telepatia, Witold Chłopicki