Irena Fijałkowska-Janiak
Irena Fijałkowska-Janiak, urodziła się w Harbinie w Chinach, literaturoznawca, wykładowca literatury powszechnej, rosjoznawca, profesor Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Katedry Rosjoznawstwa, Literatury i Kultury Rosyjskiej.
Po ukończeniu filologii rosyjskiej na Uniwersytecie Gdańskim została w 1972 roku zatrudniona w macierzystej uczelni na stanowisku asystenta. Kontynuowała zainteresowania literaturą rosyjską przełomu XIX i XX wieku, zaszczepione przez opiekuna pracy magisterskiej filologa i pisarza Zbigniewa Żakiewicza. Pokłosiem badań była praca doktorska o poetyce krótkich form Aleksandra Kuprina obroniona w 1980 roku i rozprawa habilitacyjna o filozoficzno-religijnej twórczości Wasilija Rozanowa (1992). Rosyjska literatura i filozofia wymagała umiejscowienia jej w szerokim kontekście kultury europejskiej i światowej. Zdobyta wiedza komparatystyczna została wykorzystana na zajęciach z literatury powszechnej i literatur porównawczych prowadzonych w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej UG.
Szczególne znaczenie w jej rozwoju intelektualnym miało zainteresowanie się masonerią, jej systemem filozoficznym i etycznym i podjęcie się realizacji tematu Literatura i Loża. Wymiernym rezultatem tych badań były publikacje o powiązaniach, wzajemnej zależności wolnomularstwa i literatury rosyjskiej, współpraca z Uniwersytetem Hebrajskim w Jerozolimie, udział w kongresach, wydawaniu i redakcji tomów z serii Jews and Slavs. Dało to asumpt do szerszych i głębszych dociekań nad historią, polityką, kulturą Rosji.
Do najważniejszych prac, podanych chronologicznie, należą:
Kuprinowska Pieśń nad pieśniami, „ Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego UG. Filologia Rosyjska” 9, Gdańsk 1981;
Opadłe liście Wasilija Rozanowa. Próba refleksji, „ Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego UG, Gdańsk 1985;
Płeć-Chrystus-Śmierć. Obsesje Wasyla Rozanowa, „Roczniki Humanistyczne Towarzystwa Naukowego KUL, t. XXXV (1988), z. 7;
Монастырь, монашество в философской системе Василия Розанова, w: Оптина Пустынь: монастырь и русская культура. Материалы Международного симпозиума в г. Бергамо (Италия), 19-23 апреля 1990 г., pod red. Н. Каухчишвили и Н. Бонецкой, Москва 1993;
Apokalipsa naszych czasów Wasilija Rozanowa, w: Pejzaż od nowa malowany. Szkice o literaturze rosyjskiej XX wieku, pod red. Janiny Sałajczyk, Gdańsk 1994;
Rosyjskie motywy w twórczości Rainera Marii Rilkego, w: Literatura rosyjska przełomu XIX i XX wieku, pod red. Lucyny Kapały, Gdańsk 1995;
Cytatomania Wasilija Rozanowa, w: W kręgu literatury rosyjskiej, pod red. Elżbiety Biernat, Gdańsk 1996;
Chwasty i trawy w systemie symboli literatury rosyjskiej przełomu XIX i XX wieku, w: Literacka symbolika roślin, pod redakcją Anny Martuszewskiej, Gdańsk 1997;
Максимилиан Волошин как масонский писатель, w: Światło i ciemność. Motywy ezoteryczne w literaturze rosyjskiej przełomu XIX i XX wieku, pod red. Elżbiety Biernat, Gdańsk 2001;
Literatura i Loża. Wpływ wolnomularstwa na literaturę rosyjską, w: Poznańskie Studia Wschodnioznawcze, t.3: Cywilizacja Rosji Imperialnej, pod red. P. Kraszewskiego, Poznań 2002.
Литературная интерпретация масонской дороги к Храму Соломона, w: Jews and Slavs, Wolumen 10, Semiotics of Pilgrimage, Edited by W. Moskovich and S. Schwarzband, Jurusalem 2003;
Масонское откровение. Еще раз о стихотворении Подмастерье Максимилиана Волошина, w: W kręgu literatury rosyjskiej, pod red. E. Biernat, Gdańsk 2003;
Знаки русской культуры эпохи модернизма. Масоны и женщины, w: Literatura przełomu XIX i XX wieku, pod red. J. Sałajczyk i L. Kality. Gdańsk 2005;
Literackie wizje wolnomularskich przestrzeni, w: Światło i ciemność. Motywy ezoteryczne w kulturze rosyjskiej początku XX wieku, pod red. E. Biernat i M. Rzeczyckiej, Gdańsk 2006;
Символика мессианских идей, w: Jews and Slavs, Wolumen 18: Messianic Ideas in Jewish and Slavic Cultures, Edited by W. Moscovich and S. Nikolowa, Jeruzalem-Sofia 2006;
Literackie interpretacje dziedzictwa filozoficzno-religijnego wolnomularstwa, w: Język religii. Konstrukcje i dekonstrukcje, pod red. L Rożek i A. Czajkowskiej, Częstochowa 2006;
Żyd Wieczny Mason, w: Wokół wizji i fascynacji Srebrnego Wieku, pod red. F. Apanowicza i M. Rzeczyckiej, Gdańsk 2008;
Współczesna powieść okultystyczna, w: Światło i ciemność. Ezoteryzm w kulturze XX i XXI wieku, t. IV, pod red. K. Ruteckiej i M. Rzeczyckiej, Gdańsk 2012;
Księga/książka w podróżach ezoterycznych, w: Światło i ciemność, Podróz inicjacyjna. Podróż metafizyczna. Podróż ezoteryczna,. t. V, pod red D. Oboleńskiej i M. Rzeczyckiej, Gdańsk 2014;
Księgi i książki Kwartetu aleksandryjskiego Lawrence,a Durrella, w: Ciemność i światło, t. VI, pod red. K. Ruteckiej i K. Arciszewskiej, Gdańsk 2015;