Erwin Sówka, (ur. 18 czerwca 1936 r. w Giszowcu, dziś dzielnica Katowic). Przyszedł na świat w rodzinie górniczej. Zdobył wykształcenie zawodowe. W wieku 16 lat rozpoczął pracę w elektrowni Jerzy przy kopalni Giesche. W tym okresie namalował swój pierwszy obraz. Po pewnym  czasie podjął pracę jako górnik w kopalni Giesche, gdzie poznał innych członków Grupy Janowskiej, m. in. Ewalda Gawlika, czy samego Teofila Ociepkę. Ich współpraca nie trwała zbyt długo, jednak to właśnie Sówkę (zgodnie z tradycyjnym przekazem) Ociepka „namaścił” na swojego następcę.

W swojej twórczości Erwin Sówka nawiązuje do śląskiej tradycji, mitologii górniczej, a także kultury i duchowości Wschodu. Jednym z jego ulubionych motywów są akty kobiece, które przedstawia na tle śląskiego krajobrazu z charakterystycznymi familokami i szybami kopalnianymi.  Szczególnie często na tworzonych przez Sówkę obrazach pojawiają się boginie w różnych wcieleniach i aspektach – od Izydy i Isztar po Kali oraz św. Barbarę. Wszystkie kobiece wizerunki na obrazach Sówki nawiązują do idei i kultu Wielkiej Bogini, a ich wygląd bardzo często przywodzi na myśl wizerunek Wenus z Willemsdorf (Prokopiuk 2001). Ponadto, specyficzną cechą tych obrazów jest połączenie stereotypowych wyobrażeń bogiń z tym, co malarz zna z codziennego życia, z pracy w kopalni oraz z elementami śląskiej mitologii. Dzięki takim specyficznym połączeniom możemy oglądać uwiecznioną przez niego w stylistyce indyjskiej mezopotamską boginię Isztar mającą na głowie tradycyjny wianek będący elementem śląskiego stroju ludowego. Na innym z obrazów jego autorstwa św. Barbara ma na głowie koronę z noży kombajnowych, a jej szyja złożona jest z elementów maszyn górniczych (Wisłocki 2007: 91, 97).

W 2013 r. Erwin Sówka został odznaczony Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego.

Prace Erwina Sówki znajdują się w zbiorach m. in.: Muzeum Śląskiego w Katowicach, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, a także w wielu polskich i zagranicznych kolekcjach prywatnych.

Larysa Michalska

Literatura: Prokopiuk J., 2001, Erwin Sówka – z Ziemi do Nieba, [w:] Erwin Sówka: od okultyzmu do Hare Kriszna, Katalog wystawy, Katowice; Wisłocki S., 2007, Janowscy „kapłani wiedzy tajemnej”. Okultyści, wizjonerzy i mistrzowie małej ojczyzny, Katowice 2007.

Słowa kluczowe: malarstwo, Grupa Janowska, Teofil Ociepka